Bebeklerde 2 Yaş Özerklik Dönemi Hakkında Bilinmesi Gerekenler

Eğer çocuğunuz biraz daha kendi halinde olmaya başladıysa ve inatçı davranışları gözlemleniyorsa, özerk dönemine girmiştir. Bu yaştan itibaren çocuk artık konuşur, emekler, yürür. Kısacası bebeklik dönemi bitmiş demektir. 2 yaş özerklik dönemi anne ve babaların zorlandıkları dönemlerin başında gelir. Bu dönemde çocuğun davranışlarına karşı ne baskıcı olunmalı ne de onu çok serbest bırakmalıdır.

Özerk Dönem Bağımsızlaşma Demektir

Bebeğin anne ve babaya bağımlılığı 1,5 yaşına kadar devam eder. Bu süre dolunca artık bebeğinize çocuk demeye başlarsınız ve bağımlılık yerini bağımsızlığa bırakır. Özerk dönem de zaten bağımsızlaşma demektir. Bu dönemde anne ve babaların çok daha fazla yorulduklarını söyleyebiliriz. Çünkü çocuklar anne ve babaya artık danışmaz, kafasına göre davranışlarda bulunur, inatçılıklar yaparlar. Aslında çocuklar bu dönemde keşfetmek isteği içinde oldukları için bu davranışları sergilerler. Yani kendi kimliğini oluşturmak isterler.

Özerklik Döneminde Neler Yaşanır?

Bu dönem genelde 1,5-3 yaşları arasında olur. Özerklik döneminde kasları gelişir ve böylece motor becerileri ile dil becerileri oluşur. Yani çocuk artık emekleme, yürüme, koşma gibi tüm motor becerilerini kas ve kemiklerinin güçlenmesiyle yapabilir. Sadece bedensel gelişim değil kişilik gelişimi de bu dönemde gelişir. Hatta bağımsız kararlar vermesi de bunun göstergesidir. Özerklik dönemi çocukların karşı dürtü ve eğilimler arasında bir karar verebilmesi ve ayrıca utanç ve kuşkuya kapılmadan kendini yönetebilmesi demektir.

İsyankâr Davranışlar da Bu Dönemde Başlar

Çocuklar özerklik döneminde etrafını sorgulamaya başlar. Nasıl ve niçin soruları genellikle bu dönemde sorulur. Hatta keşfetmeye başladıkları için atlarlar, zıplarlar, düşerler. Ayrıca ebeveynlerinin kendilerini sınırlamalarını da anlayamazlar. Aslında bu durum çocukları daha da saldırgan hale getirir. Yemek yeme durumunda direnme, istediği yapılmadığında kendini yere fırlatma, söylenenin tersini yapma, eşyaları fırlatma gibi davranışları sergilerler.

Bu Dönemin Geçici Olduğunu Bilmeliyiz

Anne ve babalar bu dönemde çocuğu aşırı korumak, engellemekle, kontrol altına almakla gelişim görevlerini çocukların yerine getirmesine engel olurlar. Ama unutmamak gerek ki bu dönem geçicidir. Çocuğa bu dönemde ağlaması sona erdikten sonra yanına giderek her istediğini bu şekilde ağlayarak elde edemeyeceği sakince ve anlayacağı şekilde anlatılmalıdır.

Özerklik Alanları

Duygusal Özerklik: Eğer bir çocuk tüm zorluklar karşısında dik durabiliyor, hayal kırıklığı yaşamıyorsa yani tüm sıkıntılara dayanıklı ise duygusal özerkliğini kazanmış demektir. Çocukların üstesinden gelebileceği sıkıntılarla çocuklar yalnız bırakılmalı müdahaleci olunmamalıdır. Çünkü aşırı müdahale eden ailelerin çocukları duygusal olarak olgunlaşmada sıkıntı yaşarlar.
Davranışsal Özerklik: Çocuklar kendi kendilerine yemek yiyebiliyor, yürüyebiliyor, ayakkabısını giyebiliyor ve kendi kıyafetlerini giyip çıkarabiliyorsa davranışsal özerkliğini kazanmış demektir. Zaten bu dönemdeki çocuklar her işlerini kendi başlarına yapmak isterler. Bu dönemde çocuğa yardım etme noktasında hemen davranılması çocukta başaramama hissine yol açar ve onu öfkelendirir.

Karar Verme Özerkliği: Çocuklar kendi kararlarını bağımsızca verebiliyor, neyin doğru neyin yanlış olduğunun farkına varabiliyorsa karar verme noktasında özerklik kazanmış demektir. Bu dönemde karar verme noktasında ilk tecrübeler yaşanır. Tüm bu özerklik durumlarını kazanan çocuklarda öfkelenmeler, kontrolsüz davranışlar oluşma gibi problemler çok az yaşanır.

Sonuç olarak şunları söyleyebiliriz: Çocukta özerklik duygusu tam olarak gelişmediyse ilerleyen yaşlarda da bağımsız iş yapamama, yardım bekleme veya onay bekleme gibi durumlar görülebilir. Bu yüzden çocuğun hayatla ilgili her sorusu cevaplanmaya çalışılmalı, çevredeki eşyalara dokunmasına izin verilmeli yani çocukların insanları ve dünyayı tanımasına izin verilmelidir. Zira sizi kendine güvenmeyen, kendini ifade edemeyen bir birey bekliyor olabilir.